Koolhydraten hebben de laatste jaren nogal een slechte reputatie gekregen, maar zijn koolhydraten nou echt zo slecht voor je? Koolhydraten zijn zeker niet allemaal ongezond, slecht of gevaarlijk. Ze zijn juist een belangrijke energiebron voor het lichaam.
Koolhydraten heb je in allerlei vormen die voorkomen in allerlei voedingsmiddelen. Ze dragen zelfs bij aan onze gezondheid, op verschillende manieren.
Leveren energie
Koolhydraten geven je energie om te denken, praten, bewegen, enzovoorts. Vooral voor de hersenen, de spieren en rode bloedcellen zijn ze belangrijk. De hersenen kunnen zelfs niet zonder glucose, een soort koolhydraat. Als je te weinig koolhydraten binnenkrijgt, dan gebruikt het lichaam spiereiwit als energiebron. Aan volwassenen adviseert de Gezondheidsraad om 40 tot 70% van alle calorieën uit koolhydraten te halen. Voor kinderen gelden iets andere getallen.
Dikmakers?
Van koolhydraten word je niet dik, als je verder normaal eet. Als je meer koolhydraten eet dan je verbrandt, dan kun je inderdaad aankomen in gewicht. Maar koolhydraten zelf zijn niet de dikmakers.
Waar zit het in?
Koolhydraten zitten vooral in graanproducten zoals brood en pasta, maar ook in aardappelen en rijst. Je kunt het beste kiezen voor de onbewerkte of volkorenvarianten zoals bijvoorbeeld volkorenbrood of zilvervliesrijst in plaats van de bewerkte aardappelproducten, witbrood en witte rijst. Dan krijg je namelijk ook extra vezels en andere voedingsstoffen binnen. Er is bovendien minder bewerking voor nodig, waardoor minder eten verspild wordt en minder energie wordt verbruikt bij de productie.
Verteerbaar
Verteerbare koolhydraten, zoals zetmeel en suikers, zitten vooral in graanproducten zoals brood, aardappelen, pasta, rijst, peulvruchten, maar ook in tussendoorbiscuits en koek. Het spijsverteringskanaal breekt ze af en neemt ze op in de vorm van enkelvoudige suikers, zoals glucose, fructose en galactose.
Suikers
Ook suikers in snoep en frisdrank zijn koolhydraten. Toch kun je snoep, koek en frisdrank beter laten staan. Zij leveren wel energie, maar weinig andere nuttige voedingsstoffen. Je hebt ze niet nodig, je eet en drinkt er makkelijk te veel van, waardoor ze bijdragen aan overgewicht.
Onverteerbaar
Onverteerbare koolhydraten zitten in vezels die bijdragen aan een goede darmwerking. Deze passeren de dunne darm en komen in de dikke darm terecht. Een deel wordt daar afgebroken. Een ander deel verlaat het lichaam onveranderd. Deze vezels houden veel water vast en zijn daarom belangrijk voor soepele ontlasting.
Vezels
Wie veel voedingsvezels eet, verlaagt het risico op hart- en vaatziekten. Ook verminderen vezels het risico op diabetes type 2 en darmkanker. Het advies is om dagelijks 30 tot 40 gram vezels te eten. Die haal je o.a. uit groente, fruit en volkorenproducten.
Extra vezels krijg je gemakkelijk binnen door bijvoorbeeld wat extra (tarwe)zemelen of lijnzaad toe te voegen aan je voeding.
Voedingsadvies op maat
Wat je eet speelt een grote rol in hoe je je voelt. Heb je het gevoel dat je daar wel wat begeleiding bij kan gebruiken? Irma is afgestudeerd als diëtiste en aangesloten bij de Nederlandse Vereniging van Diëtisten en geeft je graag advies en begeleiding op maat.
